Η αντισύλληψη είναι τα μέτρα που λαμβάνει το άτομο (και το ζευγάρι) για την αποφυγή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Η ιστορία της αντισύλληψης ξεκινάει από τους αρχαίους χρόνου και εξελίσσεται διαρκώς μέχρι και τις μέρες μας.
Οι ανεπιθύμητές εγκυμοσύνες και οι εγκυμοσύνη εφηβικής ηλικίας είναι δυο πολύ σοβαρά κοινωνικά πρόβληματα που επιβαρύνουν το άτομο την οικογέννια και την κοινωνία. Στις μέρες μας υπάρχουν διαθέσιμα μια πλειάδα αντισυλληπτικών μεθόδων και συσκευών, που το άτομο με την βοήθεια του γυναικολόγου μπορεί να επιλέξει.
Οι αντισυλληπτικές μέθοδοι και συσκευές ταξινομούνται σε τρείς κατηγορίες:
- Φυσική Αντισύλληψη (βασίζεται στην φυσιολογία της γυναίκας)
- Μηχανική Αντισύλληψη (βασίζεται στη χρήση μηχανικών μέσων)
- Φαρμακευτική Αντισύλληψη (βασίζεται στην χρήση φαρμακευτικών ή ορμονικών σκευασμάτων)
Έχει πολύ μεγάλη σημασία να γίνει κατανοητό ότι ο βαθμός επιτυχίας του κάθε αντισυλληπτικού εξαρτάται άμεσα από τον βαθμό συμμόρφωσης του ζευγαριού.
1) Φυσική Αντισύλληψη
- Αποχή
- Μέθοδος της αποχής κατά τις «γόνιμες μέρες»
- Ημερολογιακά
- Μέτρηση βασικής θερμοκρασίας
- Προσδιορισμός κύματος LH στα ούρα
- Αυτοέλεγχος τραχηλικής βλέννας
- Μέθοδος της παρατεταμένης γαλουχίας
2) Μηχανική Αντισύλληψη
- Μέθοδοι φραγμού
- Προφυλακτικό (ανδρικό και γυναικείο)
- Κολπικό διάφραγμα
- Στειροποίηση
- Ενδομήτρια σπειράματα (IUD)
3) Φαρμακευτική Αντισύλληψη
- Ορμονική αντισύλληψη (αντισυλληπτικό χαπι)
- Ορμονική αντισύλληψη μακράς διάρκειας
- Επείγουσα αντισύλληψη (το χάπι της επόμενης ημέρας)
Φυσική Αντισύλληψη:
Η φυσική αντισύλληψη βασίζεται στην φυσιολογία του εμμηνορησιακού κύκλου. Κατά την διάρκεια ενός φυσιολογικού κύκλου υπάρχουν ένα παράθυρο γονιμότητας που είναι 5 με 7 μέρες πριν την ωοθυλακιορρηξία έως και 2 μέρες μετά. Πρέπει να τονιστεί ότι το παράθυρο γονιμότητας μεταβάλλεται ανά κύκλο.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τον προσδιορισμό της ωοθυλακιορρηξία. Ένας εύκολος τρόπος είναι ο Ημερολογιακός. Άλλος τρόπος είναι η μέτρηση της βασικής θερμοκρασίας. Η προγεστερόνη ανεβάζει την θερμοκρασία κατά 0,2 οC αμέσως μετά την ωορρηξία και παραμένει υψηλότερη μέχρι την εμφάνιση της εμμηνορυσίας.
Ένας άλλος τρόπος προσδιορισμού της ωοθυλακιορρηξίας είναι ο εντοπισμός του κύματος LH στα ούρα. Αυτό όμως απαιτεί ειδικούς δείκτες που είναι αρκετά ακριβοί. Τέλος ο αυτοέλεγχος της τραχηλικής βλέννας
και η παράταση της γαλουχίας δεν χρησιμοποιούνται στις μέρες μας. Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της φυσικής αντισύλληψης φαίνονται στον πίνακα
| Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα | Μειονεκτήματα |
| Μη χρήση χημικών ουσιώνΜη χρήση μηχανικών μέσων
Δεν υπάρχουν παρενέργειες Χαμηλό ή μηδενικό κόστος Δεν υπάρχει εξάρτηση από επαγγελματίες υγείας μετά την εκμάθηση της μεθόδου Και τα δύο μέλη του ζευγαριού συμμετέχουν στην αντισυλληπτική προσπάθεια Δυνατόν, χρησιμοποιώντας αντίστροφα την γνώση να επιδιώξουν κύηση |
Υπάρχουν ζευγάρια που δεν μπορούν να πειθαρχήσουν στην αποχήΔεν υπάρχει προστασία έναντι των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (STD)
Απαιτούνται αρκετοί κύκλοι μέχρις ότου εφαρμοστεί σωστά Πρέπει και οι δύο να συμμετέχουν πάντοτε |
Μηχανική Αντισύλληψη:
Η μηχανική αντισύλληψη βασίζεται στη χρήση μηχανικών μεθόδων που αποτρέπουν τα σπερματοζωάρια να έρθουν σε επαφή με το ωάριο.
Ο πιο διαδεδομένος τρόπος μηχανικής αντισύλληψης είναι το ανδρικό προφυλακτικό.
Τα πλεονεκτήματα του είναι ότι παρέχει 95 με 97% επιτυχία στην αντισύλληψη, προστασία έναντι των STD, είναι πολύ οικονομική μέθοδος και είναι ευρέως διαθέσιμο. Το γυναικείο προφυλακτικό δεν χρησιμοποιείται ευρέως στις μέρες μας κυρίως γιατί δεν είναι καλά ανεκτω από τις γυναίκες.
Η στειροποίηση είναι χειρουργική απολίνωση είτε των σαλπίγγων ( γυναικεία στειροποίηση) είτε των σπερματικών αγωγών ( ανδρική στειροποίηση). Η στειροποίηση είναι μια μέθοδος που προτείνεται κυρίως σε ζευγάρια που έχουν ολοκληρώσει των οικογενειακό προγραμματισμό τους. Σαν επέμβαση είναι πολύ απλή και ασφαλής.