Η σπονδυλική στήλη συνιστά μια πολύπλοκη δομή που αποτελείται από σπονδύλους, δίσκους και νεύρα που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή υποστήριξης, σταθερότητας και ευελιξίας στο σώμα. Ωστόσο, ορισμένες καταστάσεις μπορεί να επηρεάσουν τη σπονδυλική στήλη, προκαλώντας πόνο και δυσφορία. Μια τέτοια κοινή πάθηση είναι η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή αλλιώς δισκοπάθεια, η οποία αφορά την εκδήλωση βλάβης στους μεσοσπονδύλιους δίσκους. Σε περίπτωση που εκδηλωθεί δισκοπάθεια, η βλάβη στο μεσοσπονδύλιο δίσκο ενδέχεται να εντοπίζεται είτε στην αυχενική, είτε στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Δισκοπάθεια: Αίτια
Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι εντοπίζονται μεταξύ των σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης και λειτουργούν απορροφώντας τους κραδασμούς και παρέχοντας ευελιξία στη σπονδυλική στήλη. Κάθε δίσκος αποτελείται από δύο κύρια στοιχεία, ένα εξωτερικό περίβλημα που αποκαλείται ινώδης δακτύλιος και έναν μαλακό πυρήνα. Ο ινώδης δακτύλιος αποτελείται από ένα σκληρό, ινώδες υλικό και είναι υπεύθυνος για τη διατήρηση της δομικής ακεραιότητας του δίσκου. Ο εσωτερικός πυρήνας του δίσκου είναι μια ουσία που μοιάζει με γέλη, επιτρέποντας την κίνηση της σπονδυλικής στήλης ενώ ταυτόχρονα απορροφά τους κραδασμούς και κατανέμει ομοιόμορφα την πίεση. Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή αλλιώς δισκοπάθεια εμφανίζεται όταν ο μαλακός πυρήνας ωθεί προς τα έξω μέσα από μια ρωγμή ή αδύναμο σημείο στον ινώδη δακτύλιο.
Διάφοροι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης πάθησης. Βασικός μηχανισμός πρόκλησης δισκοπάθειας αποτελεί η εκφύλιση που σχετίζεται με την ηλικία. Με την πάροδο του χρόνου, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι χάνουν την ελαστικότητά τους, γίνονται λιγότερο εύκαμπτοι και είναι πιο επιρρεπείς σε βλάβες. Αυτός ο εκφυλισμός αποδυναμώνει τη δομή του δίσκου, καθιστώντας τον πιο ευαίσθητο, γεγονός που ευνοεί την εκδήλωση δισκοπάθειας. Παράλληλα, κάποιο ξαφνικό τραύμα ή τραυματισμός, όπως πτώση, λανθασμένη ανύψωση βαρέων αντικειμένων ή συμμετοχή σε δραστηριότητες που καταπονούν τη σπονδυλική στήλη, μπορεί να οδηγήσει σε κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου. Τέλος, η επαναλαμβανόμενη καταπόνηση λειτουργεί επιβαρυντικά και διευκολύνει την εμφάνιση κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου. Η ενασχόληση με επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή δραστηριότητες που ασκούν υπερβολική πίεση στη σπονδυλική στήλη μπορεί σταδιακά να φθείρει τους δίσκους, αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης της πάθησης.
Συμπτώματα δισκοπάθειας
Τα συμπτώματα της δισκοπάθειας εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη θέση του πάσχοντος δίσκου και τα νεύρα που έχουν προσβληθεί. Το πρώτο σύμπτωμα της πάθησης συνήθως είναι ο πόνος, ο οποίος εκδηλώνεται τοπικά στην περιοχή του προσβεβλημένου δίσκου, όπως στον αυχένα, εάν η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου εντοπίζεται στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης ή στο κάτω μέρος της πλάτης εάν ο προσβεβλημένος δίσκος γίνεται αντιληπτός στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Σε περίπτωση που η κήλη ασκεί πίεση στα νωτιαία νεύρα, μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, μυρμήγκιασμα, μούδιασμα ή αδυναμία που ακτινοβολεί στα άκρα. Εάν επρόκειτο για δισκοπάθεια στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο στον αυχένα, ο οποίος ενδέχεται να ακτινοβολεί στα χέρια, μυϊκή αδυναμία, ακόμη και δυσκολία στις λεπτές κινητικές δεξιότητες. Η δισκοπάθεια στο κάτω μέρος της πλάτης ή αλλιώς στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης μπορεί να προκαλέσει οσφυαλγία και ισχιαλγία, δηλαδή πόνο στη μέση που ακτινοβολεί στο πόδι ή μυϊκή αδυναμία εξαιτίας της πίεσης των νωτιαίων νεύρων. Η μυϊκή αδυναμία εκδηλώνεται καθώς τα συμπιεσμένα νεύρα αποτυγχάνουν να μεταδώσουν σήματα αποτελεσματικά στους μύες. Σε σοβαρές περιπτώσεις, ενδέχεται να παρουσιαστούν νευρολογικές επιπλοκές όπως απώλεια ελέγχου του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης, γεγονός που απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.
Δισκοπάθεια: Θεραπεία
Προκειμένου να διαμορφωθεί η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, είναι σημαντικό να τεθεί ορθή διάγνωση. Η διάγνωση μιας κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου συνήθως περιλαμβάνει τη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού, την ενδελεχή κλινική εξέταση και τη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων όπως οι ακτινογραφίες, η μαγνητική ή η αξονική τομογραφία. Αυτές οι εξετάσεις βοηθούν στον εντοπισμό της θέσης και της σοβαρότητας της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου, καθώς και στον αποκλεισμό άλλων πιθανών αιτιών που ενδεχομένως προκαλούν τα συμπτώματα. Οι θεραπευτικές επιλογές για τη δισκοπάθεια μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και τη συνολική υγεία του ατόμου.
Η αρχική θεραπευτική προσέγγιση είναι συνήθως συντηρητική. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει ξεκούραση, φυσικοθεραπεία και χορήγηση αναλγητικής και μυοχαλαρωτικής αγωγής. Εάν τα συντηρητικά μέτρα δεν παρέχουν ανακούφιση, ο ασθενής μπορεί να ωφεληθεί σημαντικά από την ελάχιστα επεμβατική τεχνική της δισκοπλαστικής με τζελ (μέθοδος discogel). Η τεχνική αυτή αφορά τη διαδερμική έγχυση γέλης απευθείας στον προσβεβλημένο μεσοσπονδύλιο δίσκο με απλή ένεση βελόνας υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση ακριβείας. Η δισκοπλαστική με τζελ πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία υπό συνθήκες απόλυτης ασφάλειας, εντελώς αναίμακτα κι ανώδυνα. Εάν η δισκοπάθεια δεν υποχωρήσει με τα παραπάνω μέτρα ή σε περίπτωση που εντοπίζεται σημαντική συμπίεση νεύρου που προκαλεί επικίνδυνες νευρολογικές επιπλοκές, έχει ένδειξη η χειρουργική επέμβαση. Οι χειρουργικές επεμβάσεις που εκτελούνται σε αυτή την περίπτωση είναι η δισκεκτομή ή η σπονδυλοδεσία. Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός στην Αθήνα Δρ. Γεώργιος Ποθητάκης εφαρμόζει την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, ώστε η δισκοπάθεια να αντιμετωπιστεί με επιτυχία και να προληφθούν τυχόν νευρολογικές επιπλοκές.