Γράφει ο Πρωκτολόγος Χειρουργός στην Αθήνα Δρ. Δημήτριος Μουσιώλης
Η δυσκοιλιότητα εκδηλώνεται με την δυσκολία πραγματοποίησης κενώσεων ή τη δύσκολη διέλευση των κοπράνων που επιμένει για αρκετές εβδομάδες ή περισσότερο. Ένα άτομο που πραγματοποιεί λιγότερες από τρεις κενώσεις την εβδομάδα πάσχει από τη συγκεκριμένη κατάσταση. Αν και η περιστασιακή δυσκοιλιότητα είναι πολύ συχνή, μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν χρόνια δυσκοιλιότητα που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής τους. Η κατάσταση αυτή δεν είναι σοβαρή από μόνη της. Ωστόσο, αν κάποιος παραμελήσει την πάθηση, θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρατεταμένη και χρόνια δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα συνδέεται με διάφορες παθήσεις του ορθοπρωκτικού συστήματος, είτε ως σύμπτωμα, είτε ως αιτία εμφάνισής τους.
Δυσκοιλιότητα και παθήσεις: Αιμορροϊδες
Η δυσκοιλιότητα μπορεί να αποτελέσει επιβαρυντικό παράγοντα ώστε να εκδηλωθούν παθήσεις που αφορούν το ορθοπρωκτικό σύστημα, όπως οι αιμορροΐδες. Η καταπόνηση κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο των φλεβών στον πρωκτό και στο κάτω μέρος του ορθού. Ιδίως σε περιπτώσεις σκληρών περιττωμάτων ή έντονης καταπόνησης συμπιέζονται οι αιμορροϊδικές φλέβες στον πρωκτό ή στο κάτω μέρος του ορθού, προκαλώντας σε αρκετές περιπτώσεις τη φλεγμονή τους. Οι αιμορροΐδες μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό ή φαγούρα γύρω από τον πρωκτό, δυσφορία, πόνο ή πρήξιμο στη συγκεκριμένη περιοχή, ενώ μπορεί να εκδηλωθεί και αιμορραγία κατά τις κινήσεις του εντέρου. Προκειμένου να εμποδιστεί η ανάπτυξη ή η επιδείνωση των αιμορροΐδων, κρίνεται επιτακτική η αντιμετώπιση της χρόνιας δυσκοιλιότητας έγκαιρα και η αποφυγή της καταπόνησης κατά τις κενώσεις του εντέρου. Παράλληλα, οι ασθενείς είναι σημαντικό να αποφεύγουν να κάθονται για μεγάλες χρονικές περιόδους στην τουαλέτα, κάτι που μπορεί να ασκήσει πίεση στις αιμορροϊδικές φλέβες.
Δυσκοιλιότητα και ραγάδα πρωκτού
Η δυσκοιλιότητα μπορεί να αποτελέσει αιτία ώστε να εκδηλωθούν ορισμένες ορθοπρωκτικές παθήσεις, όπως οι ραγάδες πρωκτού. Η ραγάδα πρωκτού αποτελεί μια επιμήκη, επώδυνη σχισμή του ιστού που επενδύει τον πρωκτικό σωλήνα που εκτείνεται από την οδοντωτή γραμμή μέχρι τον δακτύλιο, φθάνοντας μέχρι τις ίνες του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού. Αυτός ο ιστός μπορεί να σχιστεί με τη διέλευση σκληρών περιττωμάτων ή λόγω της καταπόνησης κατά την κένωση, δύο καταστάσεις που εμφανίζονται εξαιτίας της δυσκοιλιότητας. Τα συμπτώματα μιας ραγάδας πρωκτού περιλαμβάνουν ένα ορατό σκίσιμο στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό, πόνο κατά τη διάρκεια ή μετά από μια κίνηση του εντέρου ή έντονο κόκκινο αίμα στο χαρτί τουαλέτας ή στα κόπρανα μετά από κένωση. Για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των ραγάδων του πρωκτού, είναι σημαντικό να αντιμετωπίζεται η χρόνια δυσκοιλιότητα και να αποφεύγεται η καταπόνηση κατά τη διάρκεια των κενώσεων.
Δυσκοιλιότητα και παθήσεις: Πρόπτωση ορθού
Με την πάροδο του χρόνου, είναι πιθανό η χρόνια δυσκοιλιότητα, εξαιτίας της παρατεταμένης καταπόνησης, να προκαλέσει πρόπτωση ορθού. Η πρόπτωση του ορθού εκδηλώνεται με την αφύσικη προεξοχή του βλεννογόνου του ορθού μέσα από τον πρωκτό. Τα συμπτώματα της πρόπτωσης του ορθού περιλαμβάνουν εκδήλωση αισθήματος πληρότητας ή βάρους ενώ μπορεί να εντοπιστεί και αιμορραγία στην κένωση. Παράλληλα, μπορεί να εκδηλωθεί φαγούρα, ερεθισμός ή πόνος γύρω από τον πρωκτό, ενώ οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν και ακράτεια κοπράνων. Αρκετοί ασθενείς μπορεί να παρουσιάζουν ακράτεια ταυτόχρονα με δυσκοιλιότητα.
Η δυσκοιλιότητα μπορεί να αποτελέσει, πέρα από αίτιο, και σύμπτωμα πιο σοβαρών παθήσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η δυσκοιλιότητα μπορεί ακόμη και να σηματοδοτεί την ύπαρξη καρκίνου του παχέος εντέρου. Μάλιστα, η χρόνια δυσκοιλιότητα αποτελεί μία από τις πρώτες ενδείξεις για καρκίνο του παχέος εντέρου. Το πιο κοινό σύμπτωμα του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η αλλαγή των συνηθειών του εντέρου. Μπορεί να υπάρχει αυξανόμενη δυσκοιλιότητα ή ίσως εναλλασσόμενες κρίσεις δυσκοιλιότητας και διάρροιας. Σε περίπτωση που η δυσκοιλιότητα συνοδεύεται από ανεξήγητη απώλεια βάρους, εξάντληση, πρωκτική αιμορραγία, πόνο στην περιοχή του πρωκτού ή το στομάχι που δεν υποχωρεί, κρίνεται επιτακτική η διενέργεια εξετάσεων για την ανεύρεση καρκίνου του παχέος εντέρου.