Καρκίνος παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία: Γιατί παρουσιάζεται έξαρση της πάθησης σε νεότερα άτομα;

Μέχρι πρότινος, η ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου είχε συνδεθεί με άτομα προχωρημένης ηλικίας. Η αλήθεια είναι, ωστόσο, ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου βρίσκεται σε έξαρση σε άτομα νεαρής ηλικίας. Από τη δεκαετία του 1990, το ποσοστό περιστατικών καρκίνου του παχέος αυξάνεται σταθερά μεταξύ των ενηλίκων κάτω των 50 ετών και συνδέεται σε αρκετές περιπτώσεις με κληρονομικούς παράγοντες ή με ορισμένες συνθήκες του τρόπου ζωής.

Καρκίνος παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία: Ποιες είναι οι αιτίες;

Δεν είναι ξεκάθαρο τι προκαλεί την έξαρση στα περιστατικά καρκίνου του παχέος εντέρου στους νεαρούς ενήλικες. Αρχικά, εικάζεται ότι η αύξηση των ποσοστών της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου σε νεαρή ηλικία μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικούς παράγοντες. Άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό εμφάνισης της πάθησης διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου. Παράλληλα, ορισμένες γενετικές παθήσεις όπως το σύνδρομο Lynch και η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση ή αυτοάνοσα νοσήματα, όπως οι φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου (ελκώδης κολίτιδα και νόσος του Crohn), αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία. Ωστόσο, μόνο ένα μικρό ποσοστό καρκίνων του παχέος εντέρου εν τέλει προκαλείται από κληρονομικούς παράγοντες. Ποια είναι όμως η κύρια αιτία που βρίσκεται πίσω από αυτή την ανησυχητική έξαρση;

Η απάντηση θεωρείται ότι βρίσκεται στις συνθήκες του σύγχρονου τρόπου ζωής. Η συχνή κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών και κόκκινου κρέατος, το αλκοόλ και το κάπνισμα σε συνδυασμό με παθήσεις όπως η παχυσαρκία, αποτελούν τους βασικούς υπεύθυνους παράγοντες για την εκδήλωση συμπτωμάτων του καρκίνου παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία. Τα αυξημένα ποσοστά της παχυσαρκίας σε παιδιά και ενήλικες μπορεί να είναι επίσης ένας παράγοντας που συμβάλλει στο να εμφανίζεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία, καθώς η παχυσαρκία στην ηλικία των 20 ή 30 ετών μπορεί να υπερδιπλασιάσει τον κίνδυνο πρώιμης έναρξης της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου. Παράλληλα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, μια συνήθεια η οποία αυξάνεται σταθερά στους ενήλικες 30 ετών και κάτω εδώ και δεκαετίες, έχει επίσης προταθεί ως πιθανός παράγοντας έξαρσης της νόσου.

Πρόσθετοι παράγοντες εμφάνισης καρκίνου παχέος εντέρου σε νεαρούς ενήλικες

Εκτός από την παχυσαρκία, την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών και κόκκινου κρέατος, το αλκοόλ και το κάπνισμα, άλλος ένας παράγοντας έρχεται να προστεθεί στην λίστα των πιθανών υπόπτων για την εμφάνιση καρκίνου παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία. Αυτός αφορά την κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών, η οποία αυξήθηκε στους εφήβους τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 και έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο πρώιμης εμφάνισης της πάθησης. Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν αυτό οφείλεται στα ίδια τα ζαχαρούχα ποτά και αλλαγές που μπορεί να έχουν κάνει στο μικροβίωμα του εντέρου ή σε σχετικούς παράγοντες, όπως ο διαβήτης. Επίσης, η καθιστική ζωή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας αυξάνουν τις πιθανότητες να εμφανιστεί καρκίνος του του παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία.

Καρκίνος παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία: Τι πρέπει να προσέξουν οι νέοι;

Είναι γνωστό ότι οι κληρονομικοί παράγοντες που ευθύνονται για την πρώιμη εκδήλωση καρκίνου του παχέος εντέρου δε γίνεται να τροποποιηθούν. Βέβαια, η συζήτηση με τους συγγενείς πρώτου και δευτέρου βαθμού σχετικά με το ιατρικό ιστορικό είναι σημαντικό να μην παραλείπεται, ώστε να εξακριβωθούν τυχόν παράγοντες κινδύνου. Αν και το οικογενειακό ιστορικό δε μπορεί να μεταβληθεί, υπάρχουν ορισμένες τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής, που αν εφαρμοστούν μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος. Ο περιορισμός των επεξεργασμένων τροφών και του κόκκινου κρέατος σε συνδυασμό με την κατανάλωση άφθονων φρούτων και λαχανικών μπορεί να μειώσει σημαντικά τα ποσοστά εμφάνισης της νόσου, ιδίως σε άτομα νεαρής ηλικίας. Ο περιορισμός του αλκοόλ και η διακοπή του καπνίσματος είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικά βήματα, σε συνδυασμό με την άσκηση και τη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους, προς τον περιορισμό της έξαρσης των περιστατικών καρκίνου στο παχύ έντερο.

Επίσης, γνωρίζοντας πως η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί στην επιτυχή αντιμετώπιση της νόσου, οι ειδικοί συστήνουν στους περισσότερους ανθρώπους να ξεκινούν τον προσυμπτωματικό έλεγχο με κολονοσκόπηση στην ηλικία των 45 ετών. Σε περίπτωση ύπαρξης οικογενειακού ιστορικού της πάθησης ή γενετικών παθήσεων που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου, ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι σημαντικό να γίνεται πριν από την ηλικία των 45 ετών, ώστε ο καρκίνος παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία, εάν υφίσταται, να ανευρεθεί εγκαίρως. Τέλος, είναι σημαντικό να δίνεται προσοχή σε τυχόν πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν αιμορραγία από το ορθό, αναιμία και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, όπως ξαφνική δυσκοιλιότητα ή οποιοδήποτε είδος κοιλιακού πόνου. Σε περίπτωση ύπαρξης τέτοιων συμπτωμάτων, κρίνεται επιτακτική η επίσκεψη σε ειδικό για τη διενέργεια πρόσθετων, εξειδικευμένων εξετάσεων. Εάν διαγνωσθεί καρκίνος του παχέος εντέρου, ο Γενικός Χειρουργός στην Αθήνα Δρ. Βασίλειος Κοντοστόλης εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές για την αντιμετώπισή του.