Σπονδυλική Στένωση

Γενικά

Η σπονδυλική στένωση είναι μια πολύ συχνή πάθηση της σπονδυλικής στήλης, η συχνότητα εμφάνισης της οποίας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, παράλληλα με τη βελτίωση του προσδόκιμου ζωής στις δυτικές κοινωνίες.

 

Πρόκειται για μια πάθηση που στις πιο βαριές μορφές της, αν αμεληθεί, ενέχει αρκετούς κινδύνους, που φτάνουν μέχρι βαριές μορφές παράλυσης.

 

Σήμερα, αντιμετωπίζεται με σύγχρονες χειρουργικές μεθόδους που εστιάζουν στοχευμένα στα σημεία που υπάρχει η στένωση μέσα από μια μικρή οπή, σε αντίθεση με το παρελθόν όταν κατά κανόνα πραγματοποιούνταν μεγάλα χειρουργεία, με τομές κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, για να αποσυμπιεστεί μόνο μια μικρή περιοχή.

Τι είναι η Σπονδυλική Στένωση;

Με αυτόν τον όρο περιγράφουμε τη στένωση του σπονδυλικού σωλήνα, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να πιέζονται τα νεύρα ή ακόμα και ο νωτιαίος μυελός. Η σπονδυλική στένωση μπορεί να προσβάλει την αυχενική ή την οσφυϊκή μοίρα με διαφορετικά συμπτώματα στις δυο αυτές περιπτώσεις.

 

Εμφανίζεται το ίδιο συχνά σε άνδρες και γυναίκες, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 50 ετών.

Τι προκαλεί την Σπονδυλική Στένωση;

Η κυριότερη αιτία εκδήλωσης της σπονδυλικής στένωσης είναι η φυσιολογική φθορά των σπονδύλων με την πάροδο των ετών. Με άλλα λόγια, η σπονδυλική στένωση είναι μια εκφυλιστική νόσος, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη των λεγόμενων οστικών ακάνθων και οστεοαρθρίτιδας. Όταν αναπτύσσονται αυτές οι οστικές δομές, καταλαμβάνουν χώρο πιέζοντας τα νεύρα.

 

Μια άλλη συνήθης αιτία, είναι οι κήλες του μεσοσπονδύλιου δίσκου, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σπονδυλική στένωση σε νεότερους ανθρώπους ή να επιδεινώσουν το πρόβλημα μιας σπονδυλικής στήλης με οστεοαρθρίτιδα, περιορίζοντας περαιτέρω το διαθέσιμο χώρο για τα νεύρα.

 

Η πάχυνση και σκλήρυνση των συνδέσμων της σπονδυλικής στήλης, γνωστή κι ως αγκύλωση, είναι ένα, επίσης, συχνό αίτιο σπονδυλικής στένωσης. Επί της ουσίας, αποτελεί μια άμυνα του οργανισμού, ο οποίος μέσα από μια φλεγμονώδη διαδικασία προκαλεί την πάχυνση των συνδέσμων που επιτρέπουν την κίνηση σπονδύλων για να περιορίσει την κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης.

 

Σπανιότερο αίτιο σπονδυλικής στένωσης είναι οι όγκοι, οι οποίοι επίσης καταλαμβάνουν χώρο και πιέζουν τα νεύρα. Οι όγκοι αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα σε σύγκριση με τον εκφυλισμό της σπονδυλικής στήλης και χρήζουν άμεσης χειρουργικής παρέμβασης.

 

Τέλος, τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης μπορούν να προκαλέσουν σπονδυλική στένωση είτε πρωτογενώς ή δευτερογενώς, καθώς έχουν ως συνέπεια την παρεκτόπιση οστικών τμημάτων των σπονδύλων, κατάσταση που, επίσης χρήζει άμεσης χειρουργικής αποκατάστασης.

 

Ποιοι παράγοντες προδιαθέτουν στην εμφάνιση της Σπονδυλικής Στένωσης;

Ο κυριότερος παράγοντας είναι η ηλικία, καθώς η σπονδυλική στένωση αποτελεί εκφυλιστική νόσο. Περάν της ηλικίας, υπάρχουν γενετικοί παράγοντες, όπως όταν κάποιος γεννιέται με στενότερο σπονδυλικό σωλήνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι σπόνδυλοι έχουν συγγενώς στενούς αυλούς. Με άλλα λόγια, ο διαθέσιμος χώρος σε αυτούς τους σπονδύλους είναι μικρότερος από το φυσιολογικό, με συνέπεια η σπονδυλική στένωση να εμφανίζεται συντομότερα και με βαρύτερα συμπτώματα.

 

Άλλες αιτίες που προδιαθέτουν για σπονδυλική στένωση είναι οι παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης, όπως η σκολίωση, οι οποίες, επίσης, επιταχύνουν την εκδήλωση της νόσου.

 

Τέλος, το τραύμα στην σπονδυλική στήλη αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα για σπονδυλική στένωση. Ενδεικτικά, ένα κάταγμα μπορεί να αποκατασταθεί δίχως κανένα πρόβλημα, όμως μπορεί να είναι παράγοντας εκδήλωσης της νόσου σε βάθος χρόνου λόγω της μετατραυματικής αρθρίτιδας.

 

Πόσο επικίνδυνη είναι η Σπονδυλική Στένωση;

Η επικινδυνότητα της σπονδυλικής στένωσης εξαρτάται από την περιοχή την οποία προσβάλλει. Δεν εκδηλώνεται άμεσα στην πιο επικίνδυνη μορφή της, ωστόσο αν αμεληθεί μπορεί να καταλήξει σε βαριά αναπηρία.

 

Σε γενικές γραμμές, όταν προσβάλει την αυχενική μοίρα καθίσταται πιο επικίνδυνη. Στην αυχενική μοίρα η στένωση μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο νωτιαίο μυελό, μια πολύ ευπαθή ανατομική δομή, που είναι η συνέχεια του εγκεφάλου μέσα στη στήλη. Κάθε ζημιά στο μυελό είναι συνήθως ανεπανόρθωτη γι’ αυτό και πρέπει να ζητάμε άμεση συμβουλή ιατρού με στόχο να σταματήσει τουλάχιστον η εξέλιξη της νόσου.

 

Όταν η σπονδυλική στένωση προσβάλλει την οσφυϊκή μοίρα μπορεί να προκαλέσει απώλεια του ελέγχου της ούρησης και της αφόδευσης και σημαντική μυϊκή αδυναμία, που μπορεί να φτάσει στα όρια της παράλυσης.

Ποια είναι τα συμπτώματα της Σπονδυλικής Στένωσης;

Στην οσφυϊκή μοίρα, η σπονδυλική στένωση ξεκινά με μούδιασμα και μυρμηγκιάσματα στα πόδια και στα δάκτυλα των ποδιών, καθώς και κάποιας μορφής αδυναμία σε ορισμένες μυϊκές ομάδες του ποδιού.

Στη συνέχεια, προκαλεί πόνους και κράμπες και στα δυο πόδια, ειδικά όταν ο ασθενής κάθεται για ώρα όρθιος, αλλά κι όταν επιχειρεί να περιπατήσει. Ο πόνος μπορεί να εκδηλώνεται στο πέλμα, στη γάμπα, στο μηρό, στο γλουτό, ανάλογα με το νεύρο που είναι παγιδευμένο. Αν είναι όλα τα νεύρα παγιδευμένα, τότε ο πόνος μπορεί  α εκδηλώνεται παντού, συμπεριλαμβανομένης και της μέσης.

 

Στην αυχενική μοίρα, η σπονδυλική στένωση ξεκινά με μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα χέρια και τα δάχτυλα των χεριών και στη συνέχεια προκαλεί μια αίσθηση αδυναμίας σε χέρια και πόδια. Πιο προοδευτικά, ο ασθενής μπορεί να έχει απώλεια συντονισμού των κινήσεων στα χέρια του και της ισορροπίας του. Αυτό είναι ένα σύμπτωμα, που αν δε λυθεί άμεσα το πρόβλημα, ενδέχεται να μείνει ακόμα και για πάντα.

 

Όταν επιδεινώνεται η νόσος, εμφανίζονται πόνος στον αυχένα, ζαλάδες και πονοκέφαλοι. Σε πιο σοβαρές μορφές στένωσης, κατά τις οποίες πιέζεται κι ο νωτιαίος μυελός, προκαλείται απώλεια συντονισμού κινήσεων και ισορροπίας, καθώς επίσης και προβλήματα με τον έλεγχο της ούρησης και της αφόδευσης.

Πώς γίνεται η διάγνωση της Σπονδυλικής Στένωσης;

Η διάγνωση της σπονδυλικής στένωσης γίνεται με την κλινική εξέταση, τη λήψη ιστορικού και τον απεικονιστικό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει ακτινογραφία και μαγνητική τομογραφία. Στις περιπτώσεις που ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει μαγνητική τομογραφία, πραγματοποιείται αξονική τομογραφία ή αξονική μυελογραφία.

Πώς αντιμετωπίζεται η Σπονδυλική Στένωση;

Η αντιμετώπιση της σπονδυλικής στένωσης εξαρτάται από το στάδιο της πάθησης και τα συμπτώματά της. Αν τα συμπτώματα το επιτρέπουν, τότε προτιμάται ο ασθενής να ξεκινά με συντηρητική θεραπεία. Όταν, όμως, υπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα, τότε είναι μονόδρομος η χειρουργική αποκατάσταση του προβλήματος.

Πότε γίνεται συντηρητική θεραπεία;

Σε περίπτωση που τα συμπτώματα της σπονδυλικής στένωσης αφορούν απλώς σε μουδιάσματα και πόνο, τότε ενδείκνυται η συντηρητική αγωγή. Χορηγούνται στον ασθενή παυσίπονα φάρμακα και επικουρικά κάποια αντικαταθλιπτικά και αντιεπιληπτικά φάρμακα, τα οποία έχει αποδειχτεί ότι δρουν πολύ καλά στον πόνο που προέρχεται από την πίεση των νεύρων. Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις χορηγούνται οπιοειδή.

 

Παράλληλα, προβλέπεται φυσιοθεραπεία, η οποία έχει τρεις στόχους: την ενδυνάμωση των μυών γύρω από τη σπονδυλική στήλη, τη διατήρηση της ευκαμψίας τους, π.χ. με ασκήσεις διατάσεων, και τη βελτίωση της ισορροπίας του ασθενή.

 

Το επόμενο βήμα συντηρητικής θεραπείας είναι οι εγχύσεις στεροειδών μέσα στη σπονδυλική στήλη. Η έγχυση είναι μια ένεση που γίνεται ακριβώς δίπλα από τα νεύρα που είναι ερεθισμένα, πρησμένα ή πιεσμένα από τη στένωση με σκοπό να τεθεί υπό έλεγχο η φλεγμονή και να απομακρυνθεί χρονικά το χειρουργείο. Με αυτόν τον τρόπο δε λύνεται το πρόβλημα, όμως, καθώς δε δημιουργείται χώρος για τα νεύρα.

 

Τα αποτελέσματα των εγχύσεων μπορεί να είναι καλά σε μεγάλο ποσοστό. Η διάρκειά τους, ωστόσο, κυμαίνεται μεταξύ δυο εβδομάδων και έξι μηνών, δίχως να μπορεί να προβλεφθεί από πριν.

Ποιες μέθοδοι χειρουργικής αποκατάστασης υπάρχουν;

Όταν εξαντλείται η συντηρητική αγωγή, τότε ακολουθεί η χειρουργική θεραπεία, στόχος της οποίας είναι η αποσυμπίεση των πιεζόμενων νεύρων. Το πώς επιτυγχάνεται αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η τεχνική και η μέθοδος που εφαρμόζει ο κάθε χειρουργός, η χειρουργική δεινότητα και η ικανότητά του να μπορεί να αποσυμπιέζει περιοχές μέσα από μικρές οπές κι όχι μεγάλες τομές.

 

Ειδικότερα, υπάρχουν οι παρακάτω χειρουργικές προσεγγίσεις:

 

Η κλασική πεταλεκτομή, αποτελεί μια παρωχημένη επέμβαση, κατά την οποία αφαιρούνται όλα τα οπίσθια στοιχεία του σπονδύλου προκειμένου να δοθεί χώρος στα νεύρα μετατρέποντας το σωλήνα σε αυλό.

 

Πιο σύγχρονες μέθοδοι κινούνται στην ίδια λογική, εστιάζοντας όμως ακριβώς εκεί που ασκείται η πίεση, χωρίς να αφαιρούνται εκείνα τα στοιχεία που δεν πιέζουν αλλά συμβάλουν στη στήριξη της σπονδυλικής στήλης. Η προσέγγιση αυτή έχει μικρότερο χειρουργικό τραύμα σε σύγκριση με την κλασική πεταλεκτομή.

 

Η μικροαποσυμπίεση είναι μια χειρουργική προσέγγιση που αφήνει ακόμα μικρότερο τραύμα. Με αυτήν την τεχνική, η αποσυμπίεση επιτυγχάνεται μέσω μιας χειρουργικής οπής –κι όχι τομής– με τη χρήση μικροσκοπίου, μόνο από τη μια μεριά του σπονδύλου, ακόμα κι αν η στένωση έχει εκδηλωθεί από δυο μεριές.

 

Ποια χειρουργική μέθοδος είναι καλύτερη και πιο ασφαλής για μένα;

 

Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και δεν υπάρχει μια επέμβαση που να θεωρείται η καλύτερη για όλους τους ασθενείς. Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών έχει σοβαρά οφέλη από τη γρήγορη αποκατάσταση και μικρή νοσηλεία, μιας μόνο ημέρας, που επιτρέπει η μέθοδος της μικροαποσυμπίεσης, η οποία έχει το ίδιο καλά ή και καλύτερα αποτελέσματα σε σύγκριση με τις πιο παραδοσιακές χειρουργικές προσεγγίσεις.

 

Πόσα χρόνια εμπειρίας έχει ο Δρ. Σταραντζής στη συγκεκριμένη μέθοδο;

 

Ο Δρ. Σταραντζής έχει πολύ μεγάλη εμπειρία στη μέθοδο της μικροαποσυμπίεσης έχοντας χειρουργήσει εκατοντάδες περιστατικά στο εξωτερικό.

 

Τι νάρκωση θα κάνω;

 

Όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αποκατάσταση της σπονδυλικής στένωσης γίνονται με γενική νάρκωση.

 

Πόσες ημέρες θα νοσηλευτώ;

 

Η επέμβαση μικροαποσυμπίεσης απαιτεί μόλις μια ημέρα νοσηλείας, σε αντίθεση με την κλασική μέθοδο, η οποία προβλέπει την παραμονή του ασθενή στο νοσοκομείο για τέσσερις ημέρες.

 

Πότε μπορώ να επιστρέψω στη δουλειά μου;

 

Αυτό εξαρτάται από το είδος της δουλειάς. Η επιστροφή σε χειρωνακτική εργασία γίνεται μετά από την πάροδο έξι εβδομάδων. Αν η εργασία αφορά σε δουλειά γραφείου τότε η επιστροφή γίνεται μετά από δυο εβδομάδες.

 

Πότε θα μπορώ να σηκώσω βάρος και να γυμναστώ;

 

Όπως και στην περίπτωση της χειρωνακτικής εργασίας, η επιστροφή σε αθλητικές δραστηριότητες και γυμναστική ή άρση βαρών γίνεται σε έξι εβδομάδες.

 

Τι ποσοστό επιτυχίας έχει η εν λόγω χειρουργική μέθοδος;

 

Εφόσον εφαρμόζεται με τις σωστές ενδείξεις στους σωστούς ασθενείς τα ποσοστά επιτυχίας είναι πάνω από 90-95%.

 

Ποιες είναι οι μετεγχειρητικές επιπλοκές;

 

Η χειρουργική αποκατάσταση της σπονδυλικής στένωσης είναι γενικά είναι μια πολύ ασφαλής επέμβαση, από τις ασφαλέστερες επεμβάσεις της σπονδυλικής στήλης. Ωστόσο, υπάρχει μια ελάχιστη στατιστική πιθανότητα επιπλοκών από το χειρουργείο.

 

Η σοβαρότερη επιπλοκή, όλων, είναι η μερική παράλυση, η οποία ωστόσο τυχαίνει σε ποσοστό μικρότερο από το 1% των περιπτώσεων.

 

Μια άλλη επιπλοκή, όπως σε όλα τα χειρουργεία, είναι ο κίνδυνος μιας λοίμωξης, έναντι του οποίου λαμβάνεται προληπτικά αντιβίωση.

 

Σπάνια, η διαρροή εγκεφαλονωτιαίου υγρού μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην επούλωση του τραύματος, όμως-κατά κανόνα- δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα της επέμβασης και δε δημιουργεί προβλήματα σε μακροχρόνιο ορίζοντα.

 

Μπορεί να έχω υποτροπή και τί γίνεται σε αυτή την περίπτωση;

 

Υπάρχει η πιθανότητα επανεμφάνισης των συμπτωμάτων λόγω εκ νέου εκδήλωσης της νόσου, αυτή τη φορά σε άλλο σημείο της σπονδυλικής στήλης. Εφόσον, όμως, η αποσυμπίεση της στένωσης έχει γίνει σωστά είναι εξαιρετικά σπάνιο να επανέλθει η στένωση στο ίδιο σημείο.

 

Γιατί να επιλέξω τον Δρ. Σταραντζή;

 

Ο Δρ. Σταραντζής έχει λάβει υψηλότατου επιπέδου εκπαίδευση σε κέντρα του εξωτερικό και έχει μεγάλη εμπειρία από πλήθος επεμβάσεων στο University Hospital of North Midlands, στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Δρ. Σταραντζής ως ορθοπαιδικός χειρουργός σπονδυλικής στήλης προσφέρει στους πάσχοντες από σπονδυλική στένωση την πλέον σύγχρονη κι ασφαλή μέθοδο για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.