Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι μια διαδεδομένη κακοήθεια που προσβάλλει το παχύ έντερο και το τελικό τμήμα του, το ορθό. Το παχύ έντερο είναι υπεύθυνο για την απορρόφηση του νερού, των ηλεκτρολυτών και ορισμένων θρεπτικών συστατικών από την άπεπτη τροφή που εισέρχεται σε αυτό από το λεπτό έντερο. Ο καρκίνος παχέος εντέρου είναι τρίτος σε συχνότητα εμφάνισης παγκοσμίως σε άνδρες και γυναίκες. Ανησυχητικό είναι ωστόσο πως ο καρκίνος παχέος εντέρου παρουσιάζεται με μηδαμινά συμπτώματα στα αρχικά του στάδια. Το γεγονός αυτό θέτει εμπόδια στην έγκαιρη ανίχνευση της συγκεκριμένης κακοήθειας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη παρέμβαση και τη βελτιωμένη πρόγνωση. Συνεπώς, είναι σημαντικό να αναγνωριστούν εγκαίρως τα πρώιμα συμπτώματα του καρκίνου στο παχύ έντερο, προκειμένου να διευκολυνθεί η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι μια πολυπαραγοντική νόσος, με αρκετούς παράγοντες κινδύνου να συμβάλλουν στην ανάπτυξή του. Η κατανόηση αυτών των παραγόντων κινδύνου μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό ατόμων που μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο και επομένως χρειάζονται πιο προσεκτική παρακολούθηση και έλεγχο. Αρχικά, ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνεται με την ηλικία, με τις περισσότερες περιπτώσεις να εμφανίζονται σε άτομα άνω των 50 ετών. Παράλληλα, η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού καρκίνου του παχέος εντέρου ή πολύποδων μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης της συγκεκριμένης μορφής κακοήθειας, ιδιαίτερα εάν ο προσβεβλημένος συγγενής διαγνώστηκε σε νεαρή ηλικία.
Ορισμένες κληρονομικές παθήσεις, όπως το σύνδρομο Lynch και η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση, προδιαθέτουν την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου. Μια διατροφή πλούσια σε κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα, χαμηλή σε φυτικές ίνες και φτωχή σε φρούτα και λαχανικά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και ο καθιστικός τρόπος ζωής έχουν συσχετιστεί επίσης με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Τα άτομα με χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους του παχέος εντέρου, όπως η νόσος του Crohn ή η ελκώδης κολίτιδα, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου.
Καρκίνος παχέος εντέρου και συμπτώματα
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορα συμπτώματα, ανάλογα με τη θέση και το στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Αρχικά, αξίζει να σημειωθεί ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου συχνά ξεκινά με τη μορφή πολυπόδων, οι οποίοι συνιστούν καλοήθεις όγκους στην επένδυση του οργάνου. Με την πάροδο ορισμένων ετών, ορισμένοι πολύποδες μπορεί να γίνουν καρκινικοί. Οι πολύποδες όπως και ο καρκίνος παχέος εντέρου σε αρχικά στάδια δεν προκαλούν συμπτώματα. Ωστόσο, καθώς ο καρκίνος του παχέος εντέρου εξελίσσεται, μπορεί να αποφράξει τον αυλό του παχέος εντέρου. Αυτή η απόφραξη μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως κοιλιακό άλγος, κράμπες, φούσκωμα και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, συμπεριλαμβανομένης της δυσκοιλιότητας ή της διάρροιας. Τα άτομα μπορεί επίσης να βιώσουν ένα αίσθημα ατελούς «αδειάσματος» μετά από μια κένωση του εντέρου. Ένα από τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η αιμορραγία από το ορθό. Το αίμα στα κόπρανα μπορεί να είναι έντονο κόκκινο ή να φαίνεται σκούρο. Είναι σημαντικό να μην απορρίπτεται η αιμορραγία από το ορθό ως δευτερεύον ζήτημα, καθώς μπορεί να είναι πρώιμο σημάδι καρκίνου του παχέος εντέρου.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου εκδηλώνεται με πρόσθετα συμπτώματα, όπως η ακούσια απώλεια βάρους. Μάλιστα, το συγκεκριμένο σύμπτωμα αποτελεί ένδειξη προχωρημένου σταδίου καρκίνου του παχέος εντέρου. Καθώς ο όγκος μεγαλώνει, μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του σώματος να απορροφά θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα, οδηγώντας σε απώλεια βάρους. Παράλληλα, η αναιμία, που συχνά προκαλείται από χρόνια αιμορραγία από τον όγκο, μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, αδυναμία και ωχρότητα.
Καρκίνος παχέος εντέρου και θεραπεία για τα συμπτώματα
Η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου περιλαμβάνει μια πολύπλευρη και εξατομικευμένη προσέγγιση που στοχεύει στην εκρίζωση ή τον έλεγχο της νόσου, ελαχιστοποιώντας τις ανεπιθύμητες ενέργειες και διατηρώντας την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η επιλογή των κατάλληλων μεθόδων θεραπείας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου, της θέσης και της έκτασης εξάπλωσης του καρκίνου, καθώς και από τη συνολική υγεία και τις προτιμήσεις του ασθενούς. Η χειρουργική εκτομή παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας για τον εντοπισμένο καρκίνο του παχέος εντέρου. Γενικότερα, η χειρουργική ογκολογία συμβάλλει καθοριστικά διαχείριση διαφόρων τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν το παχύ έντερο. Η χειρουργική επέμβαση σε αυτή την περίπτωση περιλαμβάνει την αφαίρεση του τμήματος του παχέος εντέρου στο οποίο βρίσκεται ο όγκος μαζί με τους παρακείμενους λεμφαδένες. Η επέμβαση αυτή ονομάζεται κολεκτομή, ενώ πλέον στην πλειοψηφία των περιπτώσεων πραγματοποιείται με τη λαπαροσκοπική μέθοδο (λαπαροσκοπική κολεκτομή). Ανάλογα με τη θέση του όγκου, μπορεί να γίνει μερική κολεκτομή ή ημικολεκτομή. Ο Γενικός Χειρουργός στην Αθήνα Δρ. Βασίλειος Κοντοστόλης αντιμετωπίζει χειρουργικά τον καρκίνο του παχέος εντέρου εφαρμόζοντας την κατάλληλη σε κάθε περίπτωση τεχνική.
Σε περιπτώσεις όπου η νόσος έχει προχωρήσει τοπικά ή έχει δώσει μεταστάσεις σε μακρινά όργανα, η συστηματική θεραπεία παίζει καθοριστικό ρόλο. Η χημειοθεραπεία έχει δείξει αποτελεσματικότητα στη μείωση του φορτίου του όγκου και στην παράταση της επιβίωσης. Για ασθενείς με ορισμένες γενετικές μεταλλάξεις μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανοσοθεραπείας. Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επιλεγμένες περιπτώσεις, όπως σε περίπτωση καρκίνου του ορθού. Η εφαρμογή μιας πολυεπιστημονικής θεραπευτικής προσέγγισης είναι ζωτικής σημασίας για την προσαρμογή των σχεδίων θεραπείας στο κάθε περιστατικό ξεχωριστά.